Wieliczka. Ku pamięci Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz +Krystyny Ossowskiej, Zelatorki Bractwa Straży Honorowej NSPJ
Stoimy u progu nowego miesiąca – czerwca – w którym zgodnie z tradycją Kościoła katolickiego oddajemy szczególną cześć Panu Jezusowi. W liturgii Kościoła uwydatniona została tajemnica Bożego Ciała i Najświętszego Serca Pana Jezusa, zaś w pierwszy piątek przypadający po oktawie Bożego Ciała obchodzimy Uroczystość Najświętszego Serca Jezusowego. Kult Najświętszego Serca Jezusowego jako symbolu bezwarunkowej Bożej miłości przypomina nam, że Bóg jest miłością, jest żywym organizmem płonącym gorącą miłością do swoich stworzeń. Zapewne wielu z Czytelników zadaje sobie pytanie, dlaczego akurat czerwiec został wybrany jako miesiąc poświęcony adoracji Serca Pana Jezusa? Ma to związek z objawieniami, jakich doświadczyła skromna siostra zakonna Małgorzata Maria Alacoque (ur. 22.07.1647, zm. 17.10.1690) ze Zgromadzenia Sióstr Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (wizytek), żyjąca w klasztorze w małym francuskim miasteczku Paray-le-Monial. Miały one miejsce od grudnia 1673r. do czerwca 1675r. Pierwsze widzenie związane z Nabożeństwem do Najświętszego Serca Jezusowego stało się udziałem świętej Małgorzaty Marii Alacoque 27 grudnia 1673r. Według jej późniejszego przekazu Jezus Chrystus wypowiedział do niej następujące słowa: „Moje Boskie Serce płonie tak wielką miłością ku ludziom, że nie może utrzymać dłużej tych gorejących płomieni, zamkniętych w moim łonie. Ono pragnie je rozlać za Twoim pośrednictwem i pragnie wzbogacić ludzi swoimi skarbami”. Kolejne widzenie miało miejsce w 1674r. Podczas niego Jezus przedstawił zakonnicy powody ustanowienia nowego Nabożeństwa oraz korzyści, jakich przysporzy ono ludziom je odprawiającym. Mówił o uratowaniu grzeszników od zguby wiecznej, a także o większym uświęceniu dla tych sprawiedliwych, którzy oddadzą się Mu w akcie Nabożeństwa. W czerwcu 1675r. miało miejsce objawienie, które stanowi genezę kultu Najświętszego Serca Jezusowego. Wówczas Jezus ponownie opowiedział Małgorzacie Marii Alacoque o bezmiarze łask płynących z Jego Serca i o tym, jak bolesne jest to, że ludzie często dają Mu ze swej strony jedynie wzgardę i zapomnienie. Powiedział również: „Dlatego żądam, żeby pierwszy piątek po Oktawie Bożego Ciała był odtąd poświęcony jako osobne święto na uczczenie mojego Serca. (…) W zamian za to obiecuję, że Serce moje wyleje hojne łaski na tych wszystkich, którzy w ten sposób Sercu Memu oddadzą cześć lub przyczynią się do jej rozszerzenia…”. W ten sposób – poprzez przyjętą Komunię św. i pobożne praktyki – każdy Wierny może wynagrodzić Bogu całe zło i grzechy świata. W1856r. papież Pius IX święto ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa uczynił świętem obowiązującym w Kościele na całym świecie. Obecnie Kościół katolicki wspiera Nabożeństwo w formie zaleconej przez Małgorzatę Marię Alacoque. Najmocniej eksponowaną cechą tego Nabożeństwa jest mnogość łask, jakie zostaną udzielone tym, którzy je odprawiają, ale również członkom ich najbliższych rodzin („Boskie Serce wynagrodzi nie tylko im (duszom Jemu poświęconym) osobiście, lecz także ich najbliższym (krewnym), na których Ono spogląda okiem Miłosierdzia, by im przyjść z pomocą we wszystkich ich potrzebach, byle oni zwracali się do Niego z ufnością.”) oraz wzrastanie duchowe w miarę jego odprawiania.
W Kościele katolickim piątek jest dniem poświęconym wspominaniu Męki Pańskiej i Nabożeństwu do Najświętszego Serca Jezusowego. W pierwsze piątki każdego miesiąca odprawia się Mszę Św. wotywną ku czci Najświętszego Serca Pana Jezusa, a wierni przyjmują Komunię Św. wynagradzającą. Przystępowanie do Komunii Św. pierwszopiątkowej przez dziewięć miesięcy z rzędu wiąże się z obietnicami objawionymi Św. Małgorzacie Marii Alacoque. Jezus Chrystus zapewnił w nich, że tym, którzy czcić będą Jego Serce Najświętsze:
da wszystkie łaski potrzebne w ich stanie; zgoda i pokój będą panowały w ich rodzinach; będzie sam ich pociechą we wszystkich smutkach i utrapieniach życia; będzie ich ucieczką najbezpieczniejszą w życiu, a szczególnie w godzinę śmierci; błogosławić będzie wszystkim ich zamiarom i sprawom; grzesznicy znajdą w Jego Sercu źródło i całe morze niewyczerpanego nigdy miłosierdzia; dusze oziębłe staną się gorliwymi; dusze gorliwe szybko dostąpią wielkiej doskonałości; zleje obfite błogosławieństwo na te domy, w których obraz Serca Mego Boskiego będzie zawieszony i czczony; kapłanom da moc zmiękczania serc najzatwardzialszych; imiona osób, które rozpowszechniać będą nabożeństwo do Jego Boskiego Serca, będą w nim zapisane i na zawsze w nim pozostaną; przystępującym przez 9 z rzędu pierwszych piątków miesiąca do Komunii Świętej dam łaskę pokuty ostatecznej, że nie umrą w stanie niełaski ani bez sakramentów świętych, a to Serce Moje stanie się dla nich ucieczką w godzinę śmierci.
Z kultem Najświętszego Serca Pana Jezusa związana jest istota działalności publicznego stowarzyszenia wiernych w Kościele katolickim, którego członkowie każdego dnia, przez jedną, ustaloną przez siebie godzinę, nie przerywając aktualnych zajęć, w skupieniu adorują w duchu Najświętsze Serce Jezusa. Jest nim Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa (NSPJ), zwane również potocznie Strażą Honorową, czy Stowarzyszeniem Godziny Obecności przy Sercu Jezusa. U źródeł Bractwa Straży Honorowej NSPJ znajduje się wizja Małgorzaty Marii Alacoque, której pragnieniem było wypełnianie zachęty św. Pawła Apostoła: „Przy każdej sposobności módlcie się w Duchu! (EF 6, 18)”. Ponieważ nie mogła ona spędzać przed Najświętszym Sakramentem więcej czasu, niż nakazywała reguła i przełożona, wykonywała swoją pracę klęcząc na korytarzu w Jego pobliżu. Pewnego dnia, w wewnętrznym skupieniu, ukazało się jej jaśniejące Serce Jezusa, wśród płomieni Jego Miłości, otoczone Serafinami, które zachęcały Małgorzatę, by przyłączyła się do nich, by razem oddawać Sercu Pana Jezusa hołd miłości, uwielbienia i wychwalania. Wizja siostry Małgorzaty była inspiracją dla kolejnych pokoleń wizytek, aby trwać w wewnętrznym skupieniu na Chrystusie, podczas swoich codziennych zajęć. W tym też duchu, około 200 lat po objawieniach siostry Małgorzaty Marii Alacoque, w oddalonym zaledwie o kilkadziesiąt kilometrów klasztorze sióstr wizytek we francuskim miasteczku Bourg-en-Bresse za sprawą siostry Marii od Najświętszego Serca Pana Jezusa powstała Straż Honorowa NSPJ, która była wspólnotą kilkudziesięciu sióstr zobowiązujących się do szczególnego nabożeństwa Najświętszego Serca Jezusowego, oddawania mu chwały, miłości i zadośćuczynienia za grzechy wszystkich ludzi. Siostra doświadczyła wewnętrznej wizji przedstawiającej Najświętsze Serce, zaś wokół niego godziny zegara oraz napis u góry: „Chwała, miłość, zadośćuczynienie!”, a u dołu „Straż Honorowa Najświętszego Serca”. Za zgodą przełożonej, siostry wypisały dookoła „tarczy zegara” swoje imiona, w miejscu gdzie na rysunku znajdowały się serduszka.
Przez wybraną godzinę miały, w łączności z Niebem, nie przerywając normalnych zajęć, adorować w duchu Boskie Serce. Pierwsze czcicielki, czyli wszystkie siostry, zawarły to przymierze 13 marca 1863r. Tydzień później przystąpiło do niego osiemnaście osób, wśród nich kilku księży, a pod koniec marca arcybiskup Georges Chalandon z Aix-en-Provence. W ciągu następnych tygodni, siostra Maria otrzymała natchnienia co do dalszych szczegółów. W Wielki Piątek napisała krótką modlitwę „Ofiarowanie Godziny Straży”, którą odmawia się na rozpoczęcie wybranej godziny. Podczas niej należy ofiarować wszelkie prace, zajęcia oraz wszystkie modlitwy, uczucia, radości, troski, cierpienia dla pocieszenia Pana Jezusa. Doprecyzowała również, że celem Nabożeństwa jest oddanie szczególnej czci Ranie zadanej Sercu włócznią przez żołnierza rzymskiego. Pierwszą „Strażą Honorową” nazwała Najświętszą Maryję Pannę. św. Marię Magdalenę i św. Jana, stojących pod krzyżem. Współcześni Członkowie Straży Honorowej zobowiązują się do poświęcenia się miłości Boskiego Odkupiciela, której żywym świadectwem i znakiem jest Jego przebite Serce, poczuwać się do obowiązku wynagradzania Najświętszemu Sercu zranionemu naszymi grzechami, wypełniania swojego życia osobistego, ale także apostolskiego wiarą i wykonywania pracy zawodowej z miłością, którą odpłacamy Panu Jezusowi za Jego miłość i z Nim się łączymy, zachęcać innych ludzi do większej i bardziej czynnej miłości bliźniego. Godzina Straży, wzorem św. Małgorzaty Marii, polega na wykorzystaniu obranej godziny w ciągu dnia, bez zmieniania niczego w zajęciach, jakie akurat wypadną: obowiązków rodzinnych, zawodowych, ale nawet rozrywek, czy odpoczynku do gorliwszego uświadamiania sobie obecności Bożej. Członek Straży ofiarowuje w ciągu tej godziny wszystko co czyni i wszystko czym jest, na uwielbienie i wynagrodzenie. Dzięki rozpowszechnieniu Straży Honorowej, na całym świecie ta modlitwa w duchu przy każdej sposobności, trwa nieustannie przez całą dobę. I to jest piękne! Głównym świętem Straży jest uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa, zaś w Wielki Piątek o godzinie 16.00, w chwili kiedy przypuszczalnie nastąpiło przebicie włócznią Najświętszego Serca, członkowie gromadzą się w duchu u stóp krzyża, aby Ojcu niebieskiemu ofiarować w intencji Kościoła Krew i Wodę, które wypłynęły z rany Serca Jezusa.
W Wieliczce funkcjonują dwa Bractwa Straży Honorowej NSPJ. Zachęcam do włączenia się, zainteresowania się działalnością w/w Stowarzyszenia i kontaktu z Członkami Wspólnot.
Jako pierwsze powstało Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa przy Parafii św. Franciszka z Asyżu. 3 czerwca 1989r. w Kościele O.O. Reformatorów w Wieliczce miała miejsce uroczystość, w czasie której zostało ono reaktywowane. Pierwszym opiekunem duchowym został O. Ludwik Kurowski. Przyjętych zostało trzydziestu pierwszych Członków. Od tego czasu działają bardzo prężnie. Bardzo duży wkład w funkcjonowanie i rozwój tej Wspólnoty miała powołana w tamtym czasie na Zelatorkę siostra Krystyna Ossowska. Niestety nie dane mi było poznać jej osobiście, gdyż zmarła 30 czerwca 2021r., tuż przed moim rozpoczęciem pracy duszpasterskiej w Wieliczce, ale ze wspomnień osób, którym dane było ją poznać (członka rodziny, przyjaciółki, znajomej) wyłania się obraz osoby, która była cichym, skromnym człowiekiem, ale jednocześnie prawdziwym, mocno zaangażowanym i bardzo dobrze znanym w środowisku Czcicielem Najświętszego Serca Pana Jezusa.
W dużej mierze dzięki Jej działalności, zachętom, świadectwu Wspólnota Straży Honorowej stawała się coraz liczniejsza. Była osobą bardzo mocno zaangażowaną w działalność Stowarzyszenia, współpracowała z innymi Wspólnotami, brała udział w niezliczonych inicjatywach, które również organizowała. Wspólnota, działalność w niej, a przede wszystkim uwielbienie Najświętszego Serca Jezusowego wypełniały jej życie. Do ostatnich swych dni interesowała się wszystkim tym, co z związane było z działalnością Straży Honorowej. Krystyna Ossowska przyszła na świat 8 czerwca 1946r. w Gotelpiu na Pomorzu w bardzo zamożnej rodzinie szlacheckiej. Pomimo „wysokiego” urodzenia wychowywana była skromnie, w wielkim szacunku i miłości do Boga i ludzi. W Wieliczce zamieszkała w 1978r., po śmierci ojca Piotra przeprowadziła się wraz z matką Bronisławą na południe Polski, aby zamieszkać bliżej rodzinnych stron jej matki. Na płycie grobu, w którym spoczywają rodzice Krystyny Ossowskiej, a po śmierci w dniu 30 czerwca 2021r. spoczęła wraz z nimi również Ona sama wyryto sentencję: „Serce Jezusa, życie i zmartwychwstanie nasze, zmiłuj się nad nami” z Litanii do Najświętszego Serca Pana Jezusa – to kolejny dowód na całkowite zawierzenie z Jej strony Sercu Jezusowemu. Myślę, że symboliczny jest również fakt, iż przyszła na ten świat i odeszła z niego do wieczności w czerwcu – miesiącu, w którym w sposób szczególny czcimy Najświętsze Serce Pana Jezusa. Odwiedzając groby swoich bliskich na cmentarzu komunalnym, pomódlcie się proszę również za zmarłą siostrę Krystynę Ossowską. Obecnie Zelatorką jest Beata Rubiś.
W Parafii Św. Pawła Apostoła w Wieliczce Stowarzyszenie rozpoczęło swoją działalność 4 października 1996r. Pierwszym opiekunem duchowym został ks. Proboszcz Rafał Domagała, natomiast panią Lucynę Świetlik wybrano na Zelatorkę Straży. Wtedy do stowarzyszenia przystąpiło 50 osób, których nazwiska zostały wpisane do kroniki, prowadzonej przez Zelatorkę. Straż Honorowa Najświętszego Serca Pana Jezusa od momentu swego powstania aktywnie uczestniczy we wszystkich uroczystościach religijnych w parafii. Obecnie skupia 72 osoby, jest to najstarsze a zarazem największe stowarzyszenie religijne w parafii Św. Pawła Apostoła.
Kult Najświętszego Serca Pana Jezusa pod wpływem objawień Małgorzaty Marii Alacoque, przybrał wiele różnorodnych form, a najistotniejszymi z nich, szczególnie praktykowanymi w Straży Honorowej, i wśród czcicieli są m.in.: celebrowanie uroczystości Najświętszego Serca Pana Jezusa przypadającej w piątek po oktawie Bożego Ciała, Godzina Święta (wspólnotowo lub indywidualnie, przynajmniej godzinna adoracja Najświętszego Sakramentu od 23.00 do 24.00 w nocy z czwartku na pierwszy piątek dla uczczenia konania i towarzyszenia Panu Jezusowi w Ogrójcu, w przypadku braku możliwości adoracji może być adoracja w duchowej łączności z Nim; w kościołach praktykuje się godzinną wspólnotową czwartkową adorację w tej intencji przed lub po Mszy Świętej wieczornej), praktyka pierwszych, kolejnych dziewięciu piątków miesiąca, spowiedzi i Komunii św., jako wynagrodzenie za grzechy własne i rodzaju ludzkiego, także częste nawiedzanie Najświętszego Sakramentu oraz godzinna adoracja raz w miesiącu (często Bractwa Straży Honorowej organizują adorację Najświętszego Sakramentu w pierwszy piątek miesiąca, przed lub po Mszy Świętej), litania do Serca Pana Jezusa, uczestnictwo w nabożeństwach czerwcowych, spotkaniach formacyjnych. Ponadto ku czci Serca Jezusa w Kościele praktykuje się: nowenny przed pierwszym piątkiem miesiąca, koronki oraz pieśni do Serca Pana Jezusa, godzinek, zwyczaju poświęcania Sercu Pana Jezusa rodzaju ludzkiego, państw, narodów, diecezji, parafii oraz indywidualnego, wizerunków Serca Jezusowego, świątyni o tym imieniu, zakonów i bractw pod tą nazwą, czasopism oraz publikacji poświęconych czci Serca Pana Jezusa. Także można dokonać intronizacji Bożego Serca w rodzinie.
Wierni zainteresowani przynależnością do Straży Honorowej NSPJ (jeśli Bractwa nie ma w parafii) lub chcący założyć Straż Honorową mogą kontaktować się z Dyrekcją Arcybractwa Straży Honorowej przy Zakonie Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie (Siostry Wizytki) tel. 12/6321628, www.wizytki.pl
Mamy wiele możliwości, sposobów, by oddać cześć Najświętszemu Sercu Jezusowemu – pamiętajmy o tym przez cały rok, choć zachęcam do tego w miesiącu czerwcu, kiedy Kościół katolicki, w sposób szczególny celebruje Nabożeństwa i Uroczystość ku Jego czci.
Ks. Adam Banach
Podziękowania dla Księdza Zygmunta Jamroza, z którego inicjatywy powyższy tekst powstał
Fot. Archiwum Arcybractwa Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa przy Parafii św. Franciszka z Asyżu
Wzywanie Najświętszego Serca Pana Jezusa
Miłości Serca Jezusa, zapal moje serce!
Upodobanie Serca Jezusa, przeniknij moje serce!
Siło Serca Jezusa, wspieraj moje serce!
Miłosierdzie Serca Jezusa, przebacz memu sercu!
Cierpliwości Serca Jezusa, nie daj się przemóc memu sercu!
Królestwo Serca Jezusa — bądź w moim sercu!
Nauko Boska Serca Jezusa, pouczaj moje serce!
Wolo najświętsza Serca Jezusa, rozrządzaj moim sercem!
Gorliwości Serca Jezusa, straw moje serce!
Dziewico Niepokalana, módl się za mną do Serca Jezusa mego!
Trójco Najchwalebniejsza, dziękuję Ci za wszystkie łaski, którymi obdarzyłaś świętą Małgorzatę Marię i za jej przyczyną błagam Cię o łaski, które przez to nabożeństwo wyjednać sobie pragnę, a szczególniej łaskę odnoszącą się do wielkiej obietnicy Twego Najśw. Serca, że umierać będę w łasce Bożej, opatrzony(a) Sakramentami świętymi.
Pozwól, Ojcze Przedwieczny, abyśmy Ci złożyli w ofierze Serce Najdroższe Jezusa Chrystusa, najmilszego Syna Twego tak, jak On sam Tobie w ofierze się oddaje.
Przyjmij tę Boską ofiarę tak doskonałą z wszystkimi jej zasługami za mnie nędznego(ą), jako też święte pragnienia, uczucia i akty tego Najświętszego Serca. Moje to jest wszystko, skoro za mnie umierał i ponieważ nie chcę odtąd mieć innych pragnień i uczuć, nad Jego własne. Przyjmij je na zadośćuczynienie za grzechy moje i jako dziękczynienie za wszystkie dobrodziejstwa Twoje, abym przez ich zasługę otrzymał(a) potrzebne mi łaski, a szczególniej łaskę wytrwania w dobrym do końca. Przyjmij je jako tyleż aktów miłości i uwielbienia, które składam Twemu Boskiemu Majestatowi, gdyż tylko przez Serce Jezusa godnie chwalony być możesz.
Ojcze Przedwieczny, Jezus Chrystus, Syn Twój najmilszy, którego słowa nie zawodzą, powiedział: że o cokolwiek w Imię Jego prosić Cię będziemy, otrzymamy. Powtarzam dziś tę Jego Boską przysięgę na uproszenie tej łaski (wymień), a powtarzam nie już ustami moimi ale wołaniem otwartych Ran Jego, z których płyną Krwi Przenajdroższej strumienie, a przede wszystkim Rany Najsłodszego Serca! Ojcze Przedwieczny, nie może być, abyś prośby tej nie wysłuchał! Amen.
Brewiarzyk Najświętszego Serca Pana Jezusa (1938 rok)